روغن موتور از روغن پایه و مواد افزودنی تشکیل میشود که وظایفی مانند روانکاری (کاهشدهنده اصطکاک بین قطعات)، کاهش سایش قطعات موتور، شستوشوی داخل موتور و تمیز نگهداشتن قطعات داخل موتور از دوده و ترکیبات حاصل از تجزیه روغن و رسوبات بین قطعات، آببندی کامل بین سیلندر و پیستون، خنکنمودن قطعات داخلی موتور، کارکرد بهینه قطعات متحرک موتور در دماهای مختلف و محافظت قطعات موتور در مقابل خوردگی و ضربهگیری را به عهده دارد .
از لحاظ ویژگیهای ظاهری روغن موتور باید شفاف و عاری از هرگونه آلودگی از قبیل آب، مواد معلق، رسوب و گرد و غبار باشد و پایداری و همگنی خود را در طول نگهداری و تا قبل از استفاده حفظ کند. روغن موتورها دارای درجه بندیهایی از نظر کیفی و میزان گرانروی یا در اصطلاح عام غلظتهای متفاوتی هستند این درجهبندیها با نماد و حروف اختصاری نمایش داده میشوند. سطح کیفی روغن موتور به صورت X” “API ودرجه گرانروی آن برمبنای طبقهبندی SAE باید به صورت خوانا بر روی ظروف درج شود. این روغنها به دلیل داشتن مواد افزودنی خاص، دو زمانه هستند و به صورت دو گانه عمل میکنند. به این شکل که در سرما (هنگام استارت موتور) مانند روغنهایی با گرانروی پایین (۱۰و ۲۰) عمل میکنند و با گرم شدن موتور، گرانروی آنها به حد روغنهایی با گرانروی بالاتر مثل ۴۰ و۵۰ میرسد و روغنکاری قطعات را بخوبی انجام میدهد.
X نشاندهنده سطح کیفی است که بعد از نماد API نوشته میشود. به طور مثال به صورت API SC که حرف S مخفف کلمه Service به معنای اتوسرویسها، تعویض روغنیها و یا گاراژهاست و از حرف C پایینترین رده کیفی شروع شده و در حال حاضر تا حرف N بالاترین رده کیفی در بازار مصرف موجود میباشد. درجهبندی سطح کیفی روغنها بشرح ذیل میباشد:
API SC, API SD, API SE, API SF, API SG, API SH, API SI, API SJ, API SL, API SM, API SN.
گرانروی روغن موتورها در فصل زمستان با سایر فصول سال متفاوت است و به همین دلیل در معرفی روغنها از دو عدد با یک حرف انگلیسی به معنی زمستان W (Winter) استفاده میشود عدد قبل از حرف معرف گرانروی روغن در فصل سرد و عدد بعد از حرف معرف گرانروی در سایر فصول است.
مصرف کنندگان گرامی به منظورکاهش صدمات به موتور خودروی خود هنگام خرید روغن موتورهای استاندارد به این نکات باید توجه و دقت کنند و روغن مناسب با نوع موتور و متناسب با محل جغرافیایی مورد استفاده و دمای محیط تهیه کنند. با توجه به پیشرفت های اخیر در صنعت خودرو و به ویژه موتور خودروها و تغییراتی که در آلیاژهایی که در ساخت سیلندرهای موتور بکار گرفته میشود استفاده از روغن های با سطح کیفی بالاتر از API SM و SAE 5W30 توصیه میشود. لازم به یادآوریست که سطح کیفی روغن ها به تکنولوژی موتورهای ساخته شده در کشورها مربوط می شود.